Yunte Huang: Nierozłączni. Słynni syjamscy bracia i ich spotkanie z amerykańską historią

Nierozłączni Yunte Huanga to niezwykła – podobnie jak jej bohaterowie – książka, która opowiada o życiu urodzonych w Syjamie (dzisiejsza Tajlandia) Changa i Enga Bunkerów, „braci syjamskich”, którzy termin ten zresztą sami ukuli. Autor opisuje barwną biografię braci na tle historii Ameryki, a nawet szerzej: kultury Zachodu XIX wieku, z jej osiągnięciami i aberracjami, dzięki czemu Nierozłączni stają się uniwersalną opowieścią o człowieczeństwie, kulturze masowej, showbiznesie, stereotypach, uprzedzeniach, rasizmie, niewolnictwie, tolerancji, dyskryminacji, „tyranii normalności”, demokracji i wielu innych kwestiach, z których znakomita większość jest boleśnie – można by rzec – aktualna także i dziś. Świetna książka, którą świetnie się czyta. Zdecydowanie polecam.
Grzegorz Tomicki

Nierozłączni opowiadają historię niezwykłego życia Changa i Enga Bunkerów, sławnych „braci syjamskich”, których za sprawą ich fizycznej anomalii postrzegano jako dziwadła, podludzi lub też – jak to bezlitośnie ujął Viktor Hugo w powieści Katedra Najświętszej Marii Panny w Paryżu – kogoś, kto „był tylko «jak gdyby»” człowiekiem. Para tak wyraźnie naznaczona przez los zdołała pokonać wszelkie jego przeciwności – bliźniacy objechali świat, zarobili dużo pieniędzy, ożenili się i mieli dzieci. Co więcej, wszystko to zrobili z werwą i w imponującym stylu.

Zabrzmi to jak banał, jeśli się powie, że ich historia stanowi przykład triumfu ducha ludzkiego. Tego typu historie można znaleźć w lekturach szkolnych, bo doświadczenia braci nie tylko poszerzają rozumienie tego, co znaczy być człowiekiem, ale również docierają do granic zagadnienia życia własnym życiem i umierania własną śmiercią. Indywidualizm, prawdziwy kamień węgielny demokracji liberalnej, nie jest w stanie zdefiniować czy uchwycić istoty złączonej egzystencji braci syjamskich. Dla nich bycie człowiekiem znaczyło bycie kimś więcej niż jednostką. Byli nieoddzielni od drugiego – nigdy nie byli sami, czy to w życiu, czy w śmierci, w szczęściu, cierpieniu, prokreacji, czy nawet przy załatwianiu potrzeb naturalnych. Bracia przekroczyli to, co Leslie Fiedler nazwał kiedyś „tyranią normalności” – tę bolączkę naszej kultury, tak trafnie nazwaną przez wybitnego krytyka literackiego.

Pisząc tę książkę w tym konkretnym momencie historycznym, kiedy raz jeszcze wzbiera fala dehumanizowania innych ludzi, patrzenia na nich jak na mniej ludzkich czy mniej normalnych, czułem, że wykonuję zadanie szczególnie pilne.

Parafrazując Fiedlera, norma wciąż tyranizuje „nienormalnych” i wkopuje się głęboko aż do najtwardszych fundamentów Ameryki. Chang i Eng przeciwstawili się tej tyranii, chociaż częściowo ją naśladowali. Przez całe swe niezwykłe życie pokazywali – i wiele lat później nadal pokazują – że związek między tym, co akceptujemy jako ludzkie, a tym, co odrzucamy jako dziwaczne, jest nierozdzielny. Taką historię braci syjamskich pragnę opowiedzieć.

Yunte Huang

Autor: Yunte Huang
Tytuł: Nierozłączni. Słynni syjamscy bracia i ich spotkanie z amerykańską historią
Tytuł oryginału: Inseparable: The Original Siamese Twins and Their Rendezvous with American History
Przekład: Maciej Miłkowski
Wydawca: Wydawnictwo Poznańskie
Miejsce i data wydania: Poznań 2019
Stron: 430
ISBN: 9788366278233